Historia domu Staszica - Piła
dom staszicaPilska mieszczańska rodzina Stasziców w części miasta zwanej Zamościem, posiadała folwark, składający się z domu mieszkalnego, stodoły, obory i owczarni. Wzniesiony zapewne w połowie XVIII w. przez burmistrza Piły Wawrzyńca Staszica dom mieszkalny jest jedyną zachowaną częścią folwarku. Posiadłość pozostawała własnością Wawrzyńca Staszica do 1794, kiedy to sprzedał ją dotychczasowemu dzierżawcy Christianowi Lehnowi. W późniejszym okresie jej właścicielami były inne pilskie rodziny, a zabudowania gospodarcze zostały rozebrane. Wygląd samego domu mieszkalnego przez ten czas nie uległ większym zmianom. W 1879 Napoleon Ordawykonał rysunek domu Staszica, zamieszczony następnie w jego „Albumie widoków historycznych Polski” . W latach 20. XX wieku KonsulatRP w Pile oraz miejscowi działacze Związku Polaków w Niemczechpodejmowali nieudane próby wykupienia budynku z przeznaczeniem na ośrodek polskiego życia narodowego. dom staszica foto1945W trakcie walk o Piłę w lutym 1945 południowa część budynku została zniszczona przez pociski. Już w 1947 utworzono Społeczny Komitet Odbudowy Domu Staszica. Odbudowę z przeznaczeniem na izbę muzealną przeprowadziła w latach 1947-1948 firma Jurczyk i Spółka. Od 1951 budynek jest siedzibą Muzeum Stanisława Staszica.

 

Muzeum Staszica
Muzeum Stanisława Staszica w Pile jest muzeum biograficznym poświęconym postaci Stanisława Staszica (1755-1826) - jednej z najwybitniejszych osobistości polskiego oświecenia, zarazem najznakomitszemu z pilan. Siedzibą Muzeum S. Staszica jest dawny dom Stasziców przy ulicy Browarnej. Muzeum S. Staszica jest m.in. wydawcą "Zeszytów Staszicowskich" .